شناسایی گو نه ها و ناقلین تیلریا گوسفندی با روش مولکولی در تعدادی از شهرستان های خراسان شمالی

بیماری تیلریوز یکی از بیماری های منتقله توسط کنه است که نشخوارکنندگان اهلی و وحشی را در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان آلوده می کند وخسارت اقتصادی زیادی را به صنعت دامپروری وارد می کند. این بیماری در ایران توسط دو گونه تیلریا لستوکاردی و تیلریا اویس در گوسفند ایجاد می شود. این مطالعه با هدف شناسایی گونه ها و ناقلین تیلریای گوسفندی در استان خراسان شمالی صورت پذیرفت. و نمونه گیری در فصل اوج فعالیت کنه ها (اواخر بهار) از شهرستان های بجنورد، شیروان و فاروج انجام شد. خونگیری به همراه تهیه گسترش خونی در اواخر بهار سال 1390 از ورید وداج 90 گوسفند مشکوک به بیماری تیلریوز ( 30 نمونه از هر شهرستان ) به عمل آمد و همچنین کنه هایی که در سطح گله پراکنده بود جمع آوری شد و به آزمایشگاه انگل شناسی دانشگده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد انتقال یافت. از مجموع 434 کنه جمع آوری شده که با استفاده از کلید تشخیص مورد شناسایی قرار گرفتند کنه های تشخیص داده شده : هیالوما مارژیناتوم، ریپی سفالوس تورانیکوس، ریپی سفالوس بورسا و درماسنتور بودند. که بیشتر کنه های جمع آوری شده ریپی سفالوس تورانیکوس بودند. پس از رنگ آمیزی گسترش های نازک با گیمسا و مشاهده میکروسکوپی با عدسی 100 (عدسی روغنی) تعداد 37 (11/41%) از نمونه ها به تیلریا آلوده بودند. استخراج dna از نمونه های خون و غدد بزاقی کنه ها با استفاده از کیت تجاری mbst انجام شد و پس از انجام pcr تعداد 74 (22/82%) از نمونه های خون و تعداد3 عدد از نمونه های غدد بزاقی آلوده به تیلریا بودند. همچنین 6(66/6%) عدد از نمونه های خون و 2 عدد از نمونه های غدد بزاقی آلوده به بابزیا بودند. پس از انجام semi nested pcr تعداد63(1/85%) نمونه آلوده به تیلریا اویس و 4(45/5%) نمونه به تیلریا لستوکاردی آلوده بودند.در ضمن تعداد 7(45/9%) نمونه ها آلودگی توام با تیلریا اویس و تیلریا لستوکاردی داشتند. در این بررسی کنه هیالوما مارژیناتوم ناقل تیلریا اویس و تیلریا لستوکاردی و کنه ریپی سفالوس تورانیکوس بعنوان ناقل تیلریا اویس معرفی شدند.